17 listopada 2020
Opinia Komitetu Obrony Sprawiedliwości z 12 listopada 2020 r. (35(11)/2020

Komitet Obrony Sprawiedliwości KOS z niepokojem obserwuje pogarszającą się sytuację w wymiarze sprawiedliwości spowodowaną pandemią wirusa SARS-CoV-2. Przez ponad 8 miesięcy od stwierdzenia pierwszego zakażenia władze nie zaproponowały żadnych skutecznych rozwiązań umożliwiających ograniczenie wpływu epidemii na pracę sądów. Wielomiesięczne zaniechania rządzących przekładają się w konsekwencji na ograniczenie prawa każdego do rozpoznania jego sprawy w rozsądnym terminie. W ślad za wieloma środowiskami prawniczymi, zwracamy uwagę na następujące zaniedbania władzy, które mają swój wymierny skutek w trakcie pandemii: 1)brak powszechnej digitalizacji akt spraw sądowych oraz możliwości ich prowadzenia w formie elektronicznej; 2)brak możliwości zdalnego przeglądania akt przez strony i przekazywania ich w takiej formie między sądami; 3)brak możliwości wnoszenia i doręczania pism za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej; 4)niejednolite zasady dotyczące organizacji posiedzeń sądów w formie zdalnej; 5)niejednolite zasady dotyczące świadczenia pracy zdalnej przez sędziów i pracowników sądów; 6)brak zasad dotyczących zdalnego informowania stron o zmianie terminów rozpoznania spraw; 7)brak możliwości sprawnego zastępowania sędziego przydzielonego do sprawy w przypadku kwarantanny lub izolacji i poinformowania o tym stron; 8)ograniczone wsparcie informatyczne dla sądów; 9)brak spójnej polityki informacyjnej dotyczącej ograniczeń w pracy sądów w czasie pandemii. W okresie epidemii i znacznego obniżenia zasobów kadrowych w sądach, każda ze wskazanych przez nas kwestii rzutuje bezpośrednio na długość rozpatrywania spraw. Skutkiem zaniedbań rządzących będą wieloletnie zaległości, które – biorąc pod uwagę liczbę niezałatwionych spraw sprzed pandemii – jeszcze bardziej przyczynią się do obniżenia sprawności sądów.

Komitet Obrony Sprawiedliwości KOS wzywa przedstawicieli władzy ustawodawczej i wykonawczej do pilnego zajęcia się wskazanymi przez nas zagadnieniami i podjęcia działań, które w jak największym stopniu ograniczą negatywny wpływ epidemii na prawo do sądu.

Partnerzy KOS: Stowarzyszenie im. Prof. Zbigniewa Hołdy

Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”

Stowarzyszenie Sędziów „THEMIS”

Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex Super Omnia”

Inicjatywa Obywatelska „Wolne Sądy”

Helsińska Fundacja Praw Człowieka

Instytut Prawa i Społeczeństwa INPRIS

Archiwum Osiatyńskiego

Stowarzyszenie Amnesty International

Forum Obywatelskiego Rozwoju FOR

Ogólnopolskie Stowarzyszenie Sędziów Sądów Administracyjnych

Forum Współpracy Sędziów